Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự đối với những tội phạm nào? Liên quan đến câu hỏi mà trước nay chúng ta vẫn hay thắc mắc là độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự. Trước giờ nhiều người vẫn nghĩ phải đủ 18 tuổi mới phải chịu trách nhiệm hình sự. Liệu điều đó có còn đúng? Bài viết này sẽ giải đáp tất cả thắc mắc đó.
Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự đối với những tội phạm nào?
Câu trả lời đó là Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự đối với mọi tội phạm, trừ những tội phạm mà Bộ luật hình sự có quy định khác.
Cụ thể đó là người từ đủ 16 tuổi sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội gây ra trừ các tội sau do yêu cầu độ tuổi phải đủ 18 theo bộ luật hình sự Việt Nam hiện hành thực hiện từ năm 2015. Đó là các tội:
Tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục với người từ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi tại điều 145; Tội dâm ô với người dưới 16 tuổi tại điều 146; Điều 325 đó là tội dụ dỗ, ép buộc, chứa chấp người dưới 18 tuổi phạm pháp); Điều 329 là tội mua dâm với người chưa đủ 18 tuổi.
Tức là có thể hiểu rằng, người đủ 16 tuổi sẽ phải chịu mọi trách nhiệm hình sự do mình gây ra theo luật hình sự 2015 trừ các điều nêu trên sẽ chưa bị truy cứu.
Tại sao người đủ 16 tuổi phải truy cứu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm?
Căn cứ theo luật hình sự 2015 thì người phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm là người đủ 16 tuổi trở lên. Còn người từ đủ 14 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý hoặc những tội đặc biệt nghiêm trọng.
Điều này được giải thích bởi khoa học luật Hình sự về sự phát triển tâm sinh lý con người. Ở đây chúng ta có thể đánh giá về mặt tâm sinh lý và nhận thức của những người đủ 14 tuổi và đủ 16 tuổi trở lên.
Người đủ 16 tuổi trở lên đã hình thành mặt trí tuệ và tâm sinh lý đầy đủ nên đã nhận thức được tính nguy hiểm của mình cho xã hội và các hành vi mà họ hành độ đã tự chủ được.
Ở đây người đủ 16 tuổi trở lên hành động không còn là theo hành vi mà đã hành động theo nhận thức. Điều này cũng giải thích vì sao người đủ 14 tuổi mà chưa đủ 16 tuổi chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự ở những tội phạm nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng mà thôi.
Hiện nay Việt Nam nên giảm độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự hay không?
Căn cứ thực tế thời gian gần đây chúng ta có thể thấy được trên đài báo và các kênh thông tin. Độ tuổi phạm tội nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng như giết người ngày càng giảm. Độ tuổi vị thanh niên Việt Nam ngày càng manh động và liều lĩnh hơn trước. Nhiều người đã thắc mắc có nên giảm độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự xuống hay không.
Điều này được nhiều người đánh giá hiện tại vẫn là chưa nên. Bởi vì độ tuổi này đã được nghiên cứu tâm sinh lý rất kỹ. Con người sinh ra không phải đã có ngay năng lực trách nhiệm hình sự mà ở đây là ý thức của bản thân mỗi cá thể hình thành trong môi trường.
Như vậy, năng lực năng lực trách nhiệm hình sự chỉ được hình thành khi con người đến độ tuổi nhất định và đến độ tuổi nào đó thì ổn định và phát triển thêm mà thôi.
Luật Hình sự của các nước trên thế giới cũng là các công trình nghiên cứu, khảo sát về tâm lý con người để đưa ra các độ tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự. Bởi nó còn phụ thuộc vào môi trường, vào văn hoá.
Ở Việt Nam, căn cứ vào thực tế về đấu tranh tội phạm cũng như các nghiên cứu khoa học thì tuổi 16 mới là tuổi có năng lực trách nhiệm hình sự đầy đủ nhất. Tuy vừa qua có nhiều người chưa thành niên phạm tội về tính chất và độ nguy hiểm ngày càng cao. Thế nhưng có thể thấy đây là độ tuổi vẫn chưa hình thành và phát triển hết về mặt tâm sinh lý. Đó chỉ là vấn đề về mặt kích động, mặt xã hội tác động hoặc bị dụ dỗ lôi kéo dẫn đến phạm tội mà thôi.
Do đó nếu muốn tình trạng này giảm thì giáo dục là biện pháp phù hợp với đối tượng ở những độ tuổi đó. Và ở nước ta Đảng và Nhà nước luôn có những chính sách riêng để giáo dục với người phạm tội ở lứa tuổi này. Vì thế luật thì chưa cần thay đổi mà các gia đình hãy phối hợp với nhà trường để giáo dục thêm cho lứa tuổi chưa thành niên, tình trạng này chắc chắn sẽ giảm.
Trên đây là câu trả lời cho câu hỏi Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự đối với những tội phạm nào? Và lý do tại sao có quy định này cho các bạn tham khảo.
